Jak zmienić umowę po wejściu w życie nowych przepisów ?

W znowelizowanych przepisach Prawa zamówień publicznych znacząco zostały rozbudowane zasady i możliwości zmian umowy w sprawie zamówienia publicznego. Nowe regulacje nie mają jednak zastosowania do umów zawartych przed dniem wejścia nowelizacji, ani do umów zawartych co prawda po wejściu w życie nowelizacji, ale w następstwie postępowań wszczętych i niezakończonych przed dniem wejścia w życie nowelizacji – w takim przypadku stosuje się bowiem przepisy dotychczasowe. Do tej grupy umów mogą jednak znaleźć zastosowanie przepisy przejściowe wprowadzającego dodatkowe możliwości zmian umowy:

1)    Umowę można zawsze zmienić, jeśli zamawiający przewidział możliwość dokonania takiej zmiany w ogłoszeniu o zamówieniu lub w specyfikacji istotnych warunków zamówienia oraz określił warunki takiej zmiany – jest to więc tak naprawdę powtórzenie dotychczasowej regulacji przewidzianej w art. 144 ust. 1 Prawa zamówień publicznych.

2)    Umowę można także zmienić, jeśli została zawarta przez zamawiającego, o którym mowa w art. 3 ust. 1 pkt 1-3a i 5 Prawa zamówień publicznych i został spełniony co najmniej jeden z następujących warunków:

a) w przypadku udzielania dotychczasowemu wykonawcy usług lub robót budowlanych zamówień dodatkowych, nieobjętych zamówieniem podstawowym i nieprzekraczających łącznie 50% wartości realizowanego zamówienia, niezbędnych do jego prawidłowego wykonania, których wykonanie stało się konieczne na skutek sytuacji niemożliwej wcześniej do przewidzenia, jeżeli:

– z przyczyn technicznych lub gospodarczych oddzielenie zamówienia dodatkowego od zamówienia podstawowego wymagałoby poniesienia niewspółmiernie wysokich kosztów lub

– wykonanie zamówienia podstawowego jest uzależnione od wykonania zamówienia dodatkowego,

Ø  ta przesłanka zmiany umowy stanowi de facto powtórzenie dotychczas obowiązującego art. 67 ust. 1 pkt 5 Prawa zamówień publicznych, czyli możliwości udzielenia zamówienia z wolnej ręki. W aktualnie obowiązującej ustawie przepis ten został uchylony, przy czym zamiast udzielać zamówienia uzupełniającego dotychczasowemu wykonawcy, zamawiający może dokonać zmiany umowy z nim zawartej.

b) w przypadku udzielenia, w okresie 3 lat od udzielenia zamówienia podstawowego, dotychczasowemu wykonawcy usług lub robót budowlanych zamówień uzupełniających, stanowiących nie więcej niż 50% wartości zamówienia podstawowego i polegających na powtórzeniu tego samego rodzaju zamówień, jeżeli zamówienie podstawowe zostało udzielone w trybie przetargu nieograniczonego lub przetargu ograniczonego, a zamówienie uzupełniające było przewidziane w ogłoszeniu o zamówieniu dla zamówienia podstawowego i jest zgodne z przedmiotem zamówienia podstawowego,

Ø  przepis ten stanowi powtórzenie art. 67 ust. 1 pkt 6 Prawa zamówień publicznych, przy czym przesłanka ta nie daje podstawy do udzielenia zamówienia z wolnej ręki, lecz do zmiany umowy. Na marginesie należy dodać, że aktualnie art. 67 ust. pkt 6 Prawa zamówień publicznych ma zmienione brzmienie.

c) w przypadku udzielenia, w okresie 3 lat od udzielenia zamówienia podstawowego, dotychczasowemu wykonawcy dostaw, zamówień uzupełniających, stanowiących nie więcej niż 20% wartości zamówienia podstawowego i polegających na rozszerzeniu dostawy, jeżeli zmiana wykonawcy powodowałaby konieczność nabywania rzeczy o innych parametrach technicznych, co powodowałoby niekompatybilność techniczną lub nieproporcjonalnie duże trudności techniczne w użytkowaniu i dozorze, jeżeli zamówienie podstawowe zostało udzielone w trybie przetargu nieograniczonego lub przetargu ograniczonego, a zamówienie uzupełniające było przewidziane w ogłoszeniu o zamówieniu dla zamówienia podstawowego i jest zgodne z przedmiotem zamówienia podstawowego;

Ø  Także w tym przypadku zamiast udzielać zamówienia z wolnej ręki na podstawie dotychczasowego art. 67 ust. 1 pkt 7 Prawa zamówień publicznych, zamawiający może zmienić umowę zawartą z wykonawcą. należy także dodać, iż aktualnie art. 67 ust. 1 pkt 7 ma zmienione brzmienie.

3)    umowa została zawarta przez zamawiającego, o którym mowa w art. 3 ust. 1 pkt 4 ustawy zmienianej w art. 1 w brzmieniu dotychczasowym i został spełniony co najmniej jeden z następujących warunków:

a) w przypadku udzielania dotychczasowemu wykonawcy usług lub robót budowlanych zamówień dodatkowych, nieobjętych zamówieniem podstawowym i nieprzekraczających łącznie 50% wartości realizowanego zamówienia, niezbędnych do jego prawidłowego wykonania, których wykonanie stało się konieczne na skutek sytuacji niemożliwej wcześniej do przewidzenia, jeżeli:

– z przyczyn technicznych lub gospodarczych oddzielenie zamówienia dodatkowego od zamówienia podstawowego wymagałoby poniesienia niewspółmiernie wysokich kosztów lub

– wykonanie zamówienia podstawowego jest uzależnione od wykonania zamówienia dodatkowego,

b) w przypadku udzielenia w okresie 3 lat od udzielenia zamówienia podstawowego, dotychczasowemu wykonawcy robót budowlanych zamówień uzupełniających, stanowiących nie więcej niż 50% wartości zamówienia podstawowego i polegających na powtórzeniu tego samego rodzaju zamówień, jeżeli zamówienie podstawowe zostało udzielone w trybie przetargu nieograniczonego, przetargu ograniczonego lub negocjacji z ogłoszeniem, a zamówienie uzupełniające było przewidziane w ogłoszeniu o zamówieniu dla zamówienia podstawowego i dotyczy przedmiotu zamówienia w nim określonego,

c) w przypadku udzielenia, w okresie 3 lat od udzielenia zamówienia podstawowego, dotychczasowemu wykonawcy dostaw, zamówień uzupełniających, stanowiących nie więcej niż 50% wartości zamówienia podstawowego i polegających na rozszerzeniu dostawy, jeżeli zmiana wykonawcy powodowałaby konieczność nabywania rzeczy o innych parametrach technicznych, co powodowałoby niekompatybilność techniczną lub nieproporcjonalnie duże trudności techniczne w użytkowaniu i dozorze, jeżeli zamówienie podstawowe zostało udzielone w trybie przetargu nieograniczonego, przetargu ograniczonego lub negocjacji z ogłoszeniem, a zamówienie uzupełniające było przewidziane w ogłoszeniu o zamówieniu dla zamówienia podstawowego i dotyczy przedmiotu zamówienia w niej określonego.

Ø  powyższe przesłanki stanowią powtórzenie pkt 2, przy czym dla zamawiającego, o którym mowa w art. 3 ust. 1 pkt 4 Prawa zamówień publicznych. Warto jednak zauważyć, że pkt 3 lit. b dotyczy jedynie robót budowlanych (a nie robót budowlanych i usług jak przewiduje pkt 2 lit. b). Dodatkowo trzeba mieć na względzie w przypadku pkt 3 lit. c, że zakres zamówienia uzupełniającego może wynosić do 50 % wartości zamówienia podstawowego (w pkt 2 lit. c   - nie więcej niż 20 %). Zamawiający, o którym mowa w art. 3 ust. 1 pkt 4 Prawa zamówień publicznych może udzielić zamówienia podstawowego na podstawie pkt 3 lit. c także wtedy gdy zamówienie podstawowe było udzielone w trybie negocjacji z ogłoszeniem. Zamówienie uzupełniające powinno dotyczyć przedmiotu zamówienia podstawowego (w pkt 2 lit. c wprowadzono wymóg, aby zamówienie uzupełniające było zgodne z przedmiotem zamówienia podstawowego).

Stan prawny: 28.07.2016 r.