Poświadczenia

Od lutego 2013 r. na skutek wejścia w życie nowego rozporządzenia w sprawie rodzajów dokumentów, jakich może żądać zamawiający od wykonawcy, oraz form, w jakich te dokumenty mogą być składane (t. j. z 2013 r., poz. 231) wykonawcy na dowód należytego wykonania usług, dostaw oraz robót budowlanych mają obowiązek składać tzw. poświadczenia. Przepisy nie wskazują w jaki sposób należy rozumieć to pojęcie. Jak się jednak wydaje, poświadczenie to ogólna nazwa dokumentu, z którego powinno wynikać należyte wykonanie dostaw i usług oraz czy roboty budowlane zostały wykonane w sposób należyty oraz zgodnie z zasadami sztuki budowlanej i prawidłowo ukończone. Nazwa tego dokumentu nie ma znaczenia – może to być ‘poświadczenie’, ‘list referencyjny’, ‘referencje’, ‘potwierdzenie dobrego wykonania umowy’.

Ustawodawca przewidział sytuację, gdy uzyskanie poświadczenia nie jest możliwe. Wtedy wykonawca może złożyć:

1)   w przypadku robót budowlanych – inne dokumenty,

2)   w przypadku zamówień na dostawy lub usługi – oświadczenie wykonawcy.

Złożenie ‘innych dokumentów’ oraz ‘oświadczenia wykonawcy’ jest możliwe wyłącznie wtedy, gdy z uzasadnionych przyczyn o obiektywnym charakterze wykonawca nie jest w stanie uzyskać poświadczenia. Z orzecznictwa Krajowej Izby Odwoławczej wynika, że taka praktyka musi mieć charakter wyjątkowy: Usankcjonowanie praktyki masowego przedkładania oświadczeń własnych w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego, bez konieczności wykazywania przez wykonawców uzasadnionych i obiektywnych przyczyn niemożności dostarczenia poświadczenia, doprowadziłoby do daleko idącej patologii. Instytucja listów referencyjnych stałaby się wówczas w praktyce martwa, zaś na zamawiających przerzucono by uciążliwy i czasochłonny obowiązek dociekania, czy wykonawca legitymuje się wymaganą wiedzą i doświadczeniem (KIO 191/14; KIO 192/14; KIO 200/14; KIO 202/14; KIO 205/14). Zarazem z orzeczenia tego pośrednio wynika, że list referencyjny należy uznawać za poświadczenie. Ponadto, przez przyczyny obiektywne niemożności wystawienia poświadczenia należytego wykonania należy rozumieć sytuację gdy podmiot, który jest uprawniony do wystawienia referencji z przyczyn niezależnych od tego podmiotu nie jest w stanie potwierdzić należyte wykonanie usługi. (KIO 2873/13)

Termin wniesienie odwołania od zaniechania wykonania wyroku nakazującego zmianę SIWZ

W przypadku wydania przez Krajową Izbę Odwoławczą wyroku uwzględniającego odwołanie i nakazującego zamawiającemu zmianę specyfikacji istotnych warunków zamówienia (SIWZ) może okazać się, że zamawiający nie dokonuje tych zmian bądź zmienia SIWZ, lecz w sposób niepełny albo nawet niezgodny z treścią wyroku. Wykonawca, chcąc zaskarżyć zaniechanie zamawiającego polegające na niewykonaniu wyroku Krajowej Izby Odwoławczej, musi więc ustalić w jakim terminie należy wnieść odwołanie.

Zgodnie z art. 182 ust. 3 pkt 1 Prawa zamówień publicznych, odwołanie wobec czynności innych niż określone w ust. 1 i 2 wnosi się:

1)    w przypadku zamówień, których wartość jest równa lub przekracza kwoty określone w przepisach wydanych na podstawie art. 11 ust. 8 - w terminie 10 dni od dnia, w którym powzięto lub przy zachowaniu należytej staranności można było powziąć wiadomość o okolicznościach stanowiących podstawę jego wniesienia;

2)    w przypadku zamówień, których wartość jest mniejsza niż kwoty określone w przepisach wydanych na podstawie art. 11 ust. 8 - w terminie 5 dni od dnia, w którym powzięto lub przy zachowaniu należytej staranności można było powziąć wiadomość o okolicznościach stanowiących podstawę jego wniesienia.

Należy przyjąć, że momentem powzięcia informacji o zaniechaniu zmiany specyfikacji istotnych warunków zamówienia zgodnie z treścią wyroku Krajowej Izby Odwoławczej jest upływ terminu składania ofert. Do momentu terminu składania ofert zamawiający może bowiem zmienić specyfikację istotnych warunków zamówienia zgodnie z wyrokiem; po upływie terminu składania ofert jest to już niemożliwe.

Powyższe potwierdza wyrok Krajowej Izby Odwoławczej: ostatecznym terminem, od którego biegnie termin na zakwestionowanie zaniechania wykonania czynności przez zamawiającego dotyczącej dokonania odpowiednich modyfikacji SIWZ jest termin wyznaczony na składanie ofert. Jest to termin, po upływie którego niemożliwe są jakiekolwiek zmiany SIWZ. Od upływu tego terminu liczyć należy termin do wniesienia odwołania na zaniechanie wprowadzenia jakiejkolwiek zmiany, do której zamawiający został zobowiązany choćby uprzednio zapadłym wyrokiem Izby. (Wyrok Krajowej Izby Odwoławczej z dnia 23 maja 2013 r., KIO 1087/13, KIO 1093/13). Jeśli więc przykładowo termin składania ofert upływał w dniu 16 czerwca 2014 r., to 10-dniowy termin na złożenie odwołania upłynąłby 26 czerwca 2015 r.