Wniesienie odwołania za pomocą podpisu elektronicznego

Z art.180 ust. 4 Prawa zamówień publicznych wynika możliwość wniesienia odwołania w formie elektronicznej opatrzonej bezpiecznym podpisem elektronicznym weryfikowanym za pomocą ważnego kwalifikowanego certyfikatu. Podpis elektroniczny to narzędzie identyfikujące uczestników wymiany dokumentów elektronicznych oraz służące przyjęciu odpowiedzialności za treść dokumentów. Aby złożyć podpis elektroniczny, odwołujący musi posiadać specjalną kartę (może to być legitymacja radcy prawnego lub adwokata z odpowiednią funkcją) oraz oprogramowanie służące do jego składania.

Odwołanie wraz z załącznikami wnoszone drogą elektroniczną, opatrzoną bezpiecznym podpisem elektronicznym, przekazuje się za pośrednictwem elektronicznej skrzynki podawczej Krajowej Izby Odwoławczej, udostępnianej na stronie internetowej Urzędu Zamówień Publicznych (www.uzp.gov.pl). Objętość załączników, którą można dołączyć do odwołania, jest ograniczona. Jeśli więc chcemy załadować dużą ilość załączników, można to zrobić w osobnym dokumencie, pobranym ze strony UZP, zatytułowanym ‘Korespondencja do Krajowej Izby Odwoławczej dotycząca spraw odwoławczych’.

Wnoszenie odwołanie za pomocą podpisu elektronicznego polega na wypełnieniu interaktywnego formularza. Po jego wypełnieniu, przed wysłaniem, możliwy jest ‘podgląd’ samej treści odwołania, jak i załączników.

Po wysłaniu odwołania na konto posiadacza podpisu elektronicznego trafia tzw. urzędowe poświadczenie przedłożenia (UPP). Możliwe jest także pobranie i wydrukowanie złożonego odwołania.

Jak skutecznie wnieść odwołanie?

Zasady wnoszenia odwołań do Krajowej Izby Odwoławczej cechuje istotna odmienność w stosunku do zasad wnoszenia jakichkolwiek innych środków odwoławczych przewidzianych przez przepisy prawa, jak np. apelacja, skarga do sądu administracyjnego – mam tu na myśli formę wniesienia odwołania i zachowanie terminu na wniesienie odwołania.

Zgodnie z art.180 ust. 4 Prawa zamówień publicznych, odwołanie wnosi się do Prezesa Izby w formie pisemnej albo elektronicznej opatrzonej bezpiecznym podpisem elektronicznym weryfikowanym za pomocą ważnego kwalifikowanego certyfikatu.

Wniesienie odwołania w formie pisemnej oznacza, że na dokumencie obejmującym treść odwołania powinien być złożony własnoręczny podpis odwołującego (osób, które go reprezentują). Podpis ten powinien być umieszczony pod treścią odwołania. Podpisem własnoręcznym nie jest jego kopia, czyli faksymilia.

Podpis elektroniczny to z kolei narzędzie identyfikujące uczestników wymiany dokumentów elektronicznych oraz służące przyjęciu odpowiedzialności za treść dokumentów. Aby złożyć podpis elektroniczny, odwołujący musi posiadać specjalną kartę oraz oprogramowanie służące do jego składania.

Najważniejsza jednak różnica w stosunku do innych środków odwoławczych przy wnoszeniu odwołań do Krajowej Izby Odwoławczej polega na tym, że dla zachowania terminu przy korzystaniu z formy pisemnej nie jest wystarczające złożenia odwołania w placówce pocztowej operatora publicznego. Dla zachowania terminu do wniesienia odwołania konieczne jest więc jego fizyczne doręczenie Prezesowi Krajowej Izby Odwoławczej przed upływem ostatniego dnia terminu, co w praktyce może być bardzo trudne, biorąc pod uwagę krótki termin na wniesienie odwołania i konieczność przygotowania bardzo często rozbudowanej argumentacji podniesionych zarzutów.

Powyższą interpretację potwierdza ugruntowane orzecznictwo Krajowej Izby Odwoławczej, a także uchwała Sądu Najwyższego z dnia 7 lutego 2014 r.: Do zachowania - przewidzianego w art. 182 ust. 1 pkt 2 p.z.p. - terminu do wniesienia odwołania od czynności zamawiającego w postępowaniu o udzielenie zamówienia nie ma znaczenia dzień oddania odwołania w polskiej placówce pocztowej operatora wyznaczonego w rozumieniu ustawy z 2012 r. - Prawo pocztowe lub w placówce pocztowej operatora świadczącego pocztowe usługi powszechne w innym państwie członkowskim Unii Europejskiej (sygn. akt III CZP 90/13).

Warto także zauważyć, że co do zasady braki formalne odwołania podlegają uzupełnieniu, jak np. brak podpisu odwołującego. Pojawiają się jednak wątpliwości czy można potraktować odwołanie wniesione faksem jako dotknięte brakiem formalnym i wezwać do jego uzupełnienia, tj. przedłożenia odwołania w formie pisemnej. Krajowa Izba Odwoławcza stoi na niemal jednolitym stanowisku, że jest to niedopuszczalne, a odwołaniu wniesionemu faksem nie można nadać biegu i nie wyrze ono żadnego skutku prawnego (tak np. KIO 667/13, KIO 94/12).

Dla zachowania terminu wniesienia odwołania za pomocą podpisu elektronicznego wystarczające jest wysłanie go za pomocą elektronicznej skrzynki podawczej znajdującej się na stronie www.uzp.gov.pl przed upływem ostatniego dnia terminu.