Czy zawsze trzeba mieć interes we wniesieniu odwołania?

Podstawowym warunkiem, który musi spełnić wykonawca, aby jego odwołanie mogło być uwzględnione, jest posiadanie tzw. interesu: środki ochrony prawnej określone w niniejszym dziale przysługują wykonawcy, uczestnikowi konkursu, a także innemu podmiotowi, jeżeli ma lub miał interes w uzyskaniu danego zamówienia oraz poniósł lub może ponieść szkodę w wyniku naruszenia przez zamawiającego przepisów niniejszej ustawy (art. 179 ust. 1 Prawa zamówień publicznych). Przyjmuje się więc przykładowo, że interesu nie posiada wykonawca, który zmierza do unieważnienia postępowania, gdyż w przypadku uwzględnienia odwołania w danym postępowaniu nie uzyska zamówienia. Podobnie nie będzie miał interesu wykonawca, który został wykluczony z postępowania na jego wcześniejszych etapach, a chciałaby wnieść odwołanie wobec wyboru najkorzystniejszej oferty.

Brak interesu skutkuje oddaleniem odwołania, przy czym jeśli odwołanie spełnia wszystkie warunki formalne, to Krajowa Izba Odwoławcza ma obowiązek rozstrzygnąć je merytorycznie.

Z przepisów Prawa zamówień publicznych wynika jednak, że w jednym przypadku odwołujący nie musi wykazywać interesu. Dotyczy to organizacji uprawnionych do wnoszenia środków ochrony prawnej wpisanych na listę prowadzoną przez Prezesa Urzędu Zamówień Publicznych na podstawie art. 154 pkt 5 Prawa zamówień publicznych. Jedynym warunkiem wniesienia odwołania jest naruszenie przez zamawiającego ustawy, gdyż organizacja wpisana na listę nie jest zobowiązana wykazywać spełnienia przesłanek, o których mowa w art. 179 ust. 1 Prawa zamówień publicznych, odnoszących się do interesu w uzyskaniu zamówienia i poniesionej szkody. Należy jednak pamiętać, że organizacja nie jest uprawniona do wniesienia odwołania wobec każdej czynności zamawiającego: z art. 179 ust. 2 Prawa zamówień publicznych, że odwołanie może wnieść jedynie wobec ogłoszenia o zamówieniu oraz specyfikacji istotnych warunków zamówienia.

Niemniej, warto zauważyć, że jeśli wykonawca nie posiada interesu we wniesieniu odwołania, a mimo to chce zakwestionować czynność zamawiającego podjętą w danym postępowaniu, to może zrobić to niejako ‘za pośrednictwem’ takiej organizacji.

Pozacenowe kryteria oceny ofert w praktyce

Urząd Zamówień publicznych opublikował na swojej stronie internetowej wyniki badań dotyczące stosowania pozacenowych kryteriów oceny ofert po wejściu w życie nowelizacji Prawa zamówień publicznych w dniu 19 października 2014 r.

Ze statystyk wynika, że w przypadku zamówień publicznych o wartościach poniżej progów UE, odsetek ogłoszeń, w których jako jedyne kryterium wskazano cenę spadł z 93% do poziomu 31%, a w przypadku postępowań o wartościach powyżej progów UE – z 85% do poziomu 33%.

Jeśli chodzi o najczęściej stosowane kryteria, to wyniki badań dotyczy ogłoszeń publikowanych w Biuletynie Zamówień Publicznych i wskazują, że najczęściej stosowanym kryterium pozacenowym jest termin realizacji zamówienia (29% postępowań, średnia waga 11%,), gwarancja oraz rękojmia (25% postępowań, średnia waga 10%), warunki i terminy płatności (10% postępowań, średnia waga 8%), jakość, funkcjonalność, parametry techniczne (8% postępowań, średnia waga 18%), wiedza i doświadczenie (7% postępowań, średnia waga 18%) oraz czas reakcji (3% postępowań, średnia waga 9%).

Ze statystyk wynika także, że zazwyczaj zamawiający obok ceny stosują tylko jedno kryterium pozacenowe.

Źródło: http://uzp.gov.pl/cmsws/page/?D;3088