Czy zawsze trzeba mieć interes we wniesieniu odwołania?

Podstawowym warunkiem, który musi spełnić wykonawca, aby jego odwołanie mogło być uwzględnione, jest posiadanie tzw. interesu: środki ochrony prawnej określone w niniejszym dziale przysługują wykonawcy, uczestnikowi konkursu, a także innemu podmiotowi, jeżeli ma lub miał interes w uzyskaniu danego zamówienia oraz poniósł lub może ponieść szkodę w wyniku naruszenia przez zamawiającego przepisów niniejszej ustawy (art. 179 ust. 1 Prawa zamówień publicznych). Przyjmuje się więc przykładowo, że interesu nie posiada wykonawca, który zmierza do unieważnienia postępowania, gdyż w przypadku uwzględnienia odwołania w danym postępowaniu nie uzyska zamówienia. Podobnie nie będzie miał interesu wykonawca, który został wykluczony z postępowania na jego wcześniejszych etapach, a chciałaby wnieść odwołanie wobec wyboru najkorzystniejszej oferty.

Brak interesu skutkuje oddaleniem odwołania, przy czym jeśli odwołanie spełnia wszystkie warunki formalne, to Krajowa Izba Odwoławcza ma obowiązek rozstrzygnąć je merytorycznie.

Z przepisów Prawa zamówień publicznych wynika jednak, że w jednym przypadku odwołujący nie musi wykazywać interesu. Dotyczy to organizacji uprawnionych do wnoszenia środków ochrony prawnej wpisanych na listę prowadzoną przez Prezesa Urzędu Zamówień Publicznych na podstawie art. 154 pkt 5 Prawa zamówień publicznych. Jedynym warunkiem wniesienia odwołania jest naruszenie przez zamawiającego ustawy, gdyż organizacja wpisana na listę nie jest zobowiązana wykazywać spełnienia przesłanek, o których mowa w art. 179 ust. 1 Prawa zamówień publicznych, odnoszących się do interesu w uzyskaniu zamówienia i poniesionej szkody. Należy jednak pamiętać, że organizacja nie jest uprawniona do wniesienia odwołania wobec każdej czynności zamawiającego: z art. 179 ust. 2 Prawa zamówień publicznych, że odwołanie może wnieść jedynie wobec ogłoszenia o zamówieniu oraz specyfikacji istotnych warunków zamówienia.

Niemniej, warto zauważyć, że jeśli wykonawca nie posiada interesu we wniesieniu odwołania, a mimo to chce zakwestionować czynność zamawiającego podjętą w danym postępowaniu, to może zrobić to niejako ‘za pośrednictwem’ takiej organizacji.