W znowelizowanych przepisach
uchylono art. 26 ust. 2b Prawa zamówień publicznych, dotyczący polegania na
zasobach podmiotów trzecich. Kwestia ta została jednak szeroko uregulowana w nowym art. 22a.
Tak jak dotychczas, wykonawca może
w celu potwierdzenia spełniania warunków udziału w postępowaniu, w stosownych sytuacjach
oraz w odniesieniu do konkretnego zamówienia, lub jego części, polegać na zdolnościach technicznych lub zawodowych
lub sytuacji finansowej lub ekonomicznej innych podmiotów, niezależnie od charakteru
prawnego łączących go z nim stosunków prawnych. Nadal także to wykonawca zobowiązany jest udowodnić zamawiającemu,
że realizując zamówienie, będzie dysponował niezbędnymi zasobami tych podmiotów,
w szczególności przedstawiając zobowiązanie
tych podmiotów do oddania mu do dyspozycji niezbędnych zasobów na potrzeby realizacji
zamówienia.
W ustawie ustawodawca wprost
przewidział, że zamawiający ma obowiązek badać czy względem podmiotu trzeciego nie
zachodzą podstawy wykluczenia – w zakresie
podstaw wykluczenia obligatoryjnych te określone w art. 24 ust. 1 pkt 13-22
oraz w wszystkie podstawy fakultatywne określone w art. 24 ust. 5. W praktyce
więc zamawiający będzie badał wszystkie podstawy wykluczenia także w
odniesieniu do podmiotów trzecich.
Podstawą badania czy wykonawca
faktycznie dysponuje zasobami będzie niewątpliwie Jednolity Europejski Dokument
Zamówienia (JEDZ), gdyż w przypadku gdy wykonawca polega na zdolności co
najmniej jednego innego podmiotu, ma
obowiązek złożyć JEDZ nie tylko ‘dla siebie’, ale także dla tego podmiotu.
We własnym JEDZ w części II sekcja C wykonawca oświadcza czy będzie polegał na
zdolnościach innych podmiotów. Z kolei podmiot trzeci składa JEDZ zawierający informacje
wymagane w części II sekcja A i B (informacje na temat podmiotu trzeciego) oraz
w części III (podstawy wykluczenia), a także o ile ma to znaczenie dla
określonych zdolności – informacje wymagane w częściach IV (kryteria
kwalifikacji) i V (ograniczenia liczby kwalifikujących się kandydatów).
Istotna zmiana dotyczy także
polegania na zasobach podmiotów trzecich w postaci kwalifikacji zawodowych i
doświadczenia – ustawodawca wprost wskazał, że wykonawcy mogą polegać na zdolnościach
innych podmiotów, jeśli podmioty te zrealizują
roboty budowlane lub usługi, do realizacji których te zdolności są wymagane.
Przepis ten powinien więc przeciąć spory czy w przypadku polegania na
doświadczeniu podmiotów trzecich muszą one być podwykonawcą – wydaje się, że
obecnie nie ma wątpliwość, iż odpowiedź brzmi ‘tak’.
Wskazano także, że
wykonawca, który polega na sytuacji
finansowej lub ekonomicznej innych podmiotów, odpowiada
solidarnie z podmiotem, który zobowiązał się do udostępnienia zasobów, za szkodę poniesioną przez zamawiającego powstałą wskutek nieudostępnienia tych zasobów, chyba że za nieudostępnienie zasobów nie ponosi winy.
Ponadto ustawodawca wprowadził
rozwiązanie, które dotychczas już funkcjonowało w praktyce w przypadku, gdy
wykonawca nie wykazał spełniania warunków udziału w postępowaniu przy pomocy
zasobów podmiotów trzecich lub zachodzą wobec nich podstawy wykluczenia. W
przepisach wprost bowiem przewidziano, że zamawiający
w takiej sytuacji żąda, aby wykonawca w terminie
określonym przez zamawiającego:
1)
zastąpił
ten podmiot innym podmiotem lub podmiotami lub
2)
zobowiązał się do osobistego wykonania odpowiedniej części zamówienia, jeżeli wykaże zdolności
techniczne lub zawodowe
lub sytuację finansową
lub ekonomiczną.
Stan prawny: 2016.07.06
Po za poznaniu się z Państwa artykułem nasuwa się pytanie czy przesłanki fakultatywne wymienione w art. 24 ust. 5
OdpowiedzUsuńw odniesieniu do zasobu spełniającego warunki udziału za wykonawcę stają się obligatoryjne dla podmiotów trzecich (zasobów) bez względu na to czy zamawiający przewidywał podstawy wykluczenia fakultatywne dla wykonawcy. Jeśli tak na jakiej podstawie prawnej.
Elżbieta Śmietana
W poście został przywołany art. 22a ust. 3 Prawa zamówień publicznych, który stanowi, że zamawiający ocenia, czy udostępniane wykonawcy przez inne podmioty zdolności techniczne lub zawodowe lub ich sytuacja finansowa lub ekonomiczna, pozwalają na wykazanie przez wykonawcę spełniania warunków udziału w postępowaniu oraz bada, czy nie zachodzą wobec tego podmiotu podstawy wykluczenia, o których mowa w art. 24 ust. 1 pkt 13-22 i ust. 5 Prawa zamówień publicznych. Przepis ten implementuje art. 63 ust. 1 dyrektywy 2014/24/UE. Zarówno z polskich przepisów, jak i europejskich przy ich literalnym czytaniu wynika, że zamawiający badając podstawy wykluczenia podmiotów trzecich musi zbadać wszystkie podstawy fakultatywne, nawet jeśli nie bada ich w stosunku do wykonawcy, który złożył ofertę („bada, czy nie zachodzą wobec tego podmiotu podstawy wykluczenia, o których mowa w art. 24 ust. 1 pkt 13-22 i ust. 5 Prawa zamówień publicznych”).
OdpowiedzUsuńUważam jednak, że literalne odczytywanie tych przepisów jest zbyt daleko idące, tj. podmiot trzeci powinien być badany w nie większym zakresie niż wykonawca w zakresie podstaw wykluczenia. Jeśli więc zamawiający w SIWZ wskazuje, że wykluczy wykonawcę np. na podstawie art. 24 ust. 5 pkt 1 Prawa zamówień publicznych, to w zakresie podstaw fakultatywnych badanie podmiotu trzeciego należy ograniczyć do podstawy z art. 24 ust. 5 pkt 1 Prawa zamówień publicznych.