Wykluczenie na podstawie art. 24 ust. 1 pkt 1 i 1a Prawa zamówień Publicznych

Podstawy wykluczenia wykonawcy z udziału w postępowaniu określone w art. 24 ust. 1 pkt 1 i 1a Prawa zamówień publicznych wykazują pewne podobieństwo, tj. związane są z negatywną oceną wykonywanych dotychczas przez wykonawcę zamówień. Warto jednak zwrócić uwagę na istotne pomiędzy nimi różnice.

Jak wynika z art. 24 ust. 1 pkt 1 Prawa zamówień publicznych, z postępowania wyklucza się wykonawców, którzy:

- wyrządzili szkodę lub zostali zobowiązani do zapłaty kary umownej

- w przypadku szkody – nastąpiła ona poprzez niewykonanie lub nienależyte wykonanie zamówienia

- wysokość szkody lub obowiązek zapłaty kary umownej wyniósł nie mniej niż 5 % wartości zrealizowanego zamówienia

- szkoda, jak i obowiązek zapłaty kary umownej zostały stwierdzone orzeczeniem sądu, które uprawomocniło się w okresie 3 lat przed wszczęciem postępowania.

Z kolei na podstawie art. 24 ust. 1 pkt 1a Prawa zamówień publicznych, z postępowania wyklucza się wykonawców:

- z którymi dany zamawiający rozwiązał albo wypowiedział umowę w sprawie zamówienia publicznego albo odstąpił od umowy w sprawie zamówienia publicznego,

- rozwiązanie/wypowiedzenie umowy/odstąpienie od umowy miało miejsce z powodu okoliczności, za które wykonawca ponosi odpowiedzialność,

- rozwiązanie albo wypowiedzenie umowy albo odstąpienie od niej nastąpiło w okresie 3 lat przed wszczęciem postępowania,

- wartość niezrealizowanego zamówienia wyniosła co najmniej 5% wartości umowy.

W pierwszym więc przypadku przede wszystkim konieczne jest wydanie przez sąd prawomocnego wyroku stwierdzającego szkodę lub obowiązek zapłaty kary umownej. W drugim przypadku – taki warunek nie występuje. Warto także zauważyć, że rozwiązanie (wypowiedzenie, odstąpienie) umowy musi nastąpić przez zamawiającego (a nie wykonawcę), i to ‘danego’ zamawiającego (a nie jakiegokolwiek), a więc tego, który aktualnie prowadzi postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego; w postępowaniach organizowanych przez innych zamawiających wykonawca może więc brać udział. Co więcej, w drugim przypadku nie ma znaczenia czy zamawiający na skutek rozwiązania (wypowiedzenia, odstąpienia) faktycznie poniósł szkodę – jest to o tyle istotne, iż to zamawiający kreuje treść przyszłej umowy i może wprowadzić do niej postanowienia umożliwiające jej rozwiązanie (odstąpienie, wypowiedzenie) pomimo braku szkody. Tym samym zamawiający będzie mógł uniemożliwić wykonawcy udział w postępowaniach przez siebie przeprowadzanych przez okres 3 lat.